حکم شرعی قضاوت

هو الحق و له الحمد

یکی از منصب هایی که در هر حکومتی نقش مهم دارد، قضاوت است. از این رو در حکومت اسلامی نیز نباید جای خالی این منصب احساس شود، بنابر این اسلام نیز برای برطرف کردن این نیاز جامعه، قضاوت را همیشه بر شخص یا اشخاصی واجب دانسته است. تا این جا فهمیده شد که قضاوت واجب است پس بحث ما در این زمینه است که در کجا این وظیفه واجب کفایی و در کجا واجب عینی خواهد بود. فلذا بحث را در دوره "عصر حضور معصوم (علیه السلام) و دوره " غیبت معصوم (علیه السلام) بررسی خواهیم کرد

در زمان حضور معصوم (علیه السلام) :

قضاوت در این زمان در دو صورت واجب عینی خواهد شد :

1- زمانی که امام (علیه السلام) یا نائب خاصش شخصی را بعینه معرفی کنند که در این صورت قضاوت بر آن شخص واجی عینی خواهد شد.

2-  امام (علیه السلام) یا نائب خاصش شخصی را در منطقه ای بعینه معرفی نکنند به شرطی که در آن منطقه فقط یک نفر صلاحیت و شرایط قضاوت را دارا باشد که در این صورت بر آن یک نفر قضاوت واجب عینی خواهد بود.

قضاوت در این زمان در یک صورت واجب کفایی خواهد شد :

1- امام (علیه السلام) یا نائب خاصش شخصی را در منطقه ای بعینه معرفی نکنند به شرطی که در آن منطقه بیش از یک نفر صلاحیت و شرایط قضاوت را دارا باشند که در این صورت بر تمام آنان واجب کفایی خواهد بود که خود را برای انتصاب در مقام قضاوت به امام معرفی کنند.

در زمان غیبت معصوم (علیه السلام) :

قضاوت در این زمان در یک صورت واجب کفایی و در یک صورت واجی عینی خواهد شد :

واجب عینی = و آن در صورتی است که اهلیت قضاوت فقط در یک نفر باشد.

واجب کفایی : و آن در صورتی است که اهلیت قضاوت در چند نفر باشد. (و نیاز به قضاوت همه آنان در یک زمان واحد نباشد).